-
Vacature Supergoods Antwerpen: Klantenservice Superstar November 25, 2024
-
Lynn Mikolajczak, COSH! Digital Wardrobe App: "Transformeer je kledingkast: minder kopen, meer combineren" November 10, 2024
-
Team Favourites: Delfien, Supergoods Antwerpen October 22, 2024
Elisabeth van Plantbased laat haar stem horen: "In de winkel kies je elke dag"
Vorig jaar werd ze door NINA gebombardeerd tot ecowarrior maar ze ziet er allesbehalve stoer uit. Integendeel, tegenover mij zit een stijlvolle jonge vrouw die pleit voor een positieve aanpak. Elisabeth is de oprichtster van Plantbased, een blog waarmee ze wil tonen dat duurzame keuzes maken niet moeilijk hoeft te zijn. Terwijl ik haar interview bij - hoe kan het ook anders - een cappuccino met havermelk, komt haar strijdlust om taboes te doorbreken wél boven.
Tekst: Annick Grieten
Ondertussen ben je al een aantal jaar bezig met plantbased.be. Hoe zag je dat evolueren?
“Toen ik 15 was werd ik, onder invloed van mijn toenmalig lief, vegetarisch. Dat was vooral uit ethische overwegingen. Er was toen veel minder bekend over het ecologische aspect. Eerst at ik nog wel vis maar nadat ik die in Italië levendgefileerd zag worden, zwoer ik dat ook af. Een aantal eitjesuit mijn vaders’ tuin inclusief kuikentjes gaven de doorslag: zo’n vijf jaar geleden schakelde ik over naar een volledig plantbased dieet. Omdat ik heel vaak de vraag ‘Wat eet jij dan wel nog?’ kreeg, begon ik een blog. Plantbased.belaat zien dat plantaardig niet per se synoniem hoeft te zijn voor gezond. Onze dochter eet waarschijnlijk veel vaker pannenkoeken dan een ander kind,” lacht Elisabeth. “Veganisme is ook helemaal niet moeilijk of eenzijdig. Als je er voor open staat, zet je met een aantal aanpassingen je favoriete gerechten eenvoudig om. Nu plantaardig eten steeds meer ingeburgerd raakt verruim ik de blog naar duurzaam reizen, leven en consumeren.”
“Want met elk ding dat je koopt, breng je eigenlijk een soortstem uit. Wanneer je gewone eieren, koffie of fast fashionkoopt, promoot je bijvoorbeeld legbatterijen of slechte werkomstandigheden. Dat is mijn leidraad om een keuze te maken in de winkel: wat wil ik steunen? In het stemhokje kies je om de zoveel jaar, in de winkel kan je bij wijze van spreken elke dag ‘stemmen’. En je merkt ook dat het effect heeft. Het aanbod aan biologische en plantaardige producten bijvoorbeeld, zelfs in lowbudget winkels, explodeert omdat de vraag stijgt. Ook tweedehandswinkels zijn er nu veel meer dan vroeger. Ik probeer dat vraag-en- aanbodprincipe ook in de omgekeerde richting toe te passen. Er zijn andere manieren om jezelf te belonen, je hoeft niet altijd te gaan shoppen. Ik koop echt heel weinig nieuwedingen. Je ziet mij nu gewoon in één outfit, maar je weet niet dat ik die constant was en draag. Door daar iets over te delen op Instagram kan ik dat wel visualiseren en anderen aanmoedigen.”
Je hebt veel volgers op Instagram, hoe voelt het om een voorbeeldfunctie te hebben?
“Dat voelt helemaal niet zo,” lacht ze. “Ik merk wel dat veel mensen mij in privéberichten positief aanspreken, vooral over Nala. Heel wat jonge ouders hebben het moeilijk met al die maatschappelijke verwachtingen: je moet je kind goed opvoeden, een eigen huis kopen, duurzame keuzes maken, een bloeiende carrière hebben... Net door over mijn keuzes te praten kan ik het taboe doorbreken. Want wanneer mensen dingen uitspreken, verlagen ze de drempel voor anderen. De voorbije drie jaar heb ik door de geboorte van Nala veel minder tijd om uitgebreide blogs te schrijven en blijft het soms bij een foto op Instagram. Vaak is dat random, maar ik probeer ook regelmatig iets serieus te delen en het echt als platform te gebruiken. Je kan nu je wereld veel meer verruimen dan vroeger. Zo is er een mama uit Atlanta die een zoontje heeft van dezelfde leeftijd waar ik veel advies aan vraag. Zolang je de juiste mensen volgt kan het iets heel waardevol zijn.”
“Wanneer je dingen uitspreekt, verlaag je de drempel voor anderen.”
“Zo volg ik ook neohippie.dk, een Deense mama die samenwoont met haar man, kinderen én drie andere gezinnen. Onder het motto ‘broke but woke’ leven ze objectief gezien onder de armoedegrens. Ze laat zien dat je zoveel keuzes hebt om je leven in te vullen en gelukkig te zijn. Net omdat je gaat werken, brengt dat heel wat extra kosten met zich mee. Wij zijn ook absoluut geen doorsnee gezin. Mijn lief is muzikant (Tijs Delbeke tourt momenteel met Balthazar, red.) en ik heb zelf geen vaste job. Ik doeverschillende, leuke opdrachten waardoor ik heel flexibelben. Ik zou nooit mijn dochter ’s morgens vroeg wakker kunnen maken om haar naar de voorbewaking te brengen en de hele dag weg te zijn. Doordat ik niet zo gebonden ben kan ik heel erg mijn eigen pad kiezen en heb ik ook meer tijd om met duurzaamheid bezig te zijn.”
Hoe kijk jij als ecowarrior naar de klimaatmarsen?
“Ik vind het spijtig dat de focus verschuift naar de motivatie van de jongeren. In welke mate moet je zelf 100% clean zijn als je verwacht dat de wetgeving verandert? Het wordt tijd dat de politici in gang schieten. Zolang de slechtste oplossing de gemakkelijkste oplossing is, kan je het mensen ook niet kwalijk nemen. Als consument kan je niet met alles rekening houden. Neem nu greenwashing: wat is écht ecologisch en wat niet? Soms is het zo moeilijk, je moet constant veel lezen en opzoeken. We leven ook nog altijd in een moderne, Westerse maatschappij.
Op klimaatvlak moeten er keuzes van bovenaf genomen worden om ons tegen onszelf te beschermen. Door bijvoorbeeld de juiste producten goedkoper te maken kan de overheid onze consumptiepatronen veranderen. Dan komen we weer terug bij die vraag en aanbod. Maar uit zichzelf gaan de meeste consumenten niet veranderen.”
“Er is heel wat weerstand. Toegeven dat de klimaatjongeren gelijk hebben, is toegeven dat je heel je leven fout was. Mensen beginnen te denken ‘oei, ben ik dan slecht bezig?’ en schieten in de verdediging. Je geraakt zo gemakkelijk in een pro/contradebat. Door de twee opties naast elkaarte zetten lijkt het ineens fifty-fifty in plaats van 1-99. Denuances worden verstoord. En dat is niet alleen met het klimaat zo. We moeten tonen dat er opties zijn door er genuanceerd over te praten. En dat kan enkel door open kaart te spelen over de struggles.
Dat heb ik bijvoorbeeld ook heel erg met borstvoeding. Ik geef mijn kleuter nog steeds borstvoeding en mensen kijken daar in het openbaar vreemd van op. Terwijl het zoveel voordelen heeft: kindjes zijn veel minder ziek, het is beter voor de mama, je hebt het altijd bij. En toch, laatst was er nog een campagne van Kind en Gezin, met enkel pasgeboren baby’s. Je moet dus sterk in je schoenen staan om dat zo lang te blijven volhouden. ”
Ik heb er ook niet altijd behoefte aan om zoiets intiems te delen op sociale media, maar ik denk: ‘ik doe het toch, misschien help ik iemand’.
Ervaar je die struggles ook met andere zaken?
“Oh natuurlijk. Toen ik pas vegan werd, was ik heel strikt. Ik at zelfs geen stuk taart op een feestje. Want waar stop je dan? Dan kan je toch net zo goed ook een portie lasagne nemen? Toch heb ik gaandeweg beseft dat mild zijn de beste oplossing is. Hetzelfde met plasticvrij leven. Misschien geef je op omdat je je slecht voelt als het niet 100% lukt. Wees lief voor jezelf, in plaats van te zeggen ‘nee, dat mag niet’. Bekijk het anders, probeer de betere keuze te maken. Elke dag dat je vegetarisch of plantaardig eet is gewonnen. Houd je kleding langer als nieuw door niet elke dag te wassen en ecowasmiddel te gebruiken. Heb je iets nodig? Wacht eerst 30 dagen om impulsaankopen
te vermijden. Shop na die maand bij winkels waar al een selectie is gemaakt waar je je niet schuldig over hoeft te voelen. Want schuldgevoel is de grootste verlammer.”
“Met duurzaam reizen heb ik het ook moeilijk. Vorig jaar waren we net in Indonesië toen ik las over de impact van zo’n lange vliegreis. Geen leuk gevoel als je aan de andere kant van de wereld zit. In het najaar van 2018 zouden we drie maanden door Amerika gaan trekken, maar dat kon ik voor mezelf echt niet meer verantwoorden. We besloten een roadtrip door Europa te maken met een gerenoveerde camper van vrienden. Dat heeft echt mijn ogen geopend. In september vertrokken we, tot oudjaar reden we rond. Voor goed weer moet je niet naar de andere kant van de wereld: met kerstmis zaten we nog in een T-shirt. Er is ook zoveel prachtige natuur vlakbij.
Zo is er naast Zaragoza een woestijnvallei en iets verder in Spanje zelfs een vulkanisch natuurpark. Ongelofelijk mooi. Vroeger was ik een echte citytripper, maar eens je de vrijheid hebt om al die charmante dorpjes aan te doen en tussen de locals te leven is een stad als Lissabon ineens overweldigend. Je leert ook anders leven. Onze camper was een beetje een tiny house waar we drie maanden in moesten wonen. Zo besef je dat je heel veel dingen eigenlijk niet nodig hebt. Uiteindelijk hebben we de camper moeten repatriëren omdat hij stuk was, maar we gaan het zéker nog doen. Het was een geweldige ervaring, zowel voor ons als voor onze dochter.”
Hoe gaan jullie om met het plantaardig opvoeden van jullie dochter?
“Ik dacht eerlijk gezegd dat we veel tegenwind zouden krijgen. Eigenlijk is iedereen heel erg begrijpend, zowel in de crèche als op school. We proberen het ook wel wat los te laten op school. Ik zal haar nooit verbieden om een stukje cake te eten van een jarig klasgenootje. Eigenlijk is dat zelfs irrelevant, die ene portie gaat niet de grote impact op het klimaat hebben. Dat vind ik trouwens ook helemaal niet de juiste aanpak. We willen het net als een positieve keuze zien, anders gaat ze vroeg of laat toch rebelleren. Ze mag ook niet het gevoel hebben dat we haar iets ontzeggen, of dat ze anders is dan andere kindjes."
“Waar ik het meest last mee heb, zijn pakjes. Nala krijgt zòveel. Hoe meer speelgoed er in de living staat, hoe minder ze er mee speelt, lijkt het wel. We houden dat dus ook bewust wat af. Ook hier proberen we positief te zijn: niet ‘dat wil ik niet’, maar wel ‘daar doe je ons een plezier mee’. Mensen geven niet graag iemand minder dan de rest, dus ik heb ondertussen geleerd dat het makkelijker is om duidelijke richtlijnen mee te geven. Zo vraag ik concrete dingen die we echt nodig hebben. Zoals bijvoorbeeld een roestvrijstalen drinkbus of brooddoos. Wil je ons toch liever verrassen? Dan zie ik kamerplanten of een pakket van de bio- of verpakkingsvrije winkel graag komen. Een bon voor eenactiviteit zoals een koffie/massage/theatervoorstelling isaltijd een goed idee. Of van een winkel waar je achter staat, zoals Supergoods. Ik geloof trouwens dat we daar naartoe zullen evolueren: kleine winkels met een beperktere keuze, vol duurzame producten die echt met veel zorg geslecteerdzijn en waar je een fijn een-op-een contact hebt met deverkoper. In zo’n winkel iets mogen uitkiezen, dat vindt toch iedereen leuk?”
ELISABETH VAN LIEROP
- 31 jaar, woont in Antwerpen met haar lief en dochter van 2,5
- bedrijfspsychologe van opleiding
- oprichtster van Plantbased.be waar ze samenwerkt met inspirerende partners zoals Candico, daarnaast doet ze kleine catering-opdrachten
- heeft bewust geen rijbewijs om de lokroep van de auto te weerstaan
- instagram.com/elisabeth.van.lierop & www.plantbased.be